Yavuz IŞIK
ERMCO ve THBB Yönetim Kurulu Başkanı
President of ERMCO and THBB
2016 yılı ülkemiz için gerek ekonomik gerekse de siyasi alanda dalgalanmalar yaşadığımız, zorlubir yıl olmuştur. Millet olarak zor zamanlardan geçtiğimiz bu yılda, birlik olma örneğini bütün dünyaya göstererek ne kadar güçlü bir ülke olduğumuzu da yeniden kanıtladık. Millet olarak, bu zor zamanları atlatmak için yılmadan daha çok çalışarak ve üreterek ülkemiz ekonomisine katkıda bulunmayı seçtik. Bu amaçla Birliğimiz, kurulduğu günden bu yana amacından taviz vermeden, hazır beton sektörüne katkı sağlamak adına eğitimden laboratuvara, uluslararası kongre ve fuarlardan işçi sağlığı ve güvenliğine kadar çok çeşitli alanlarda çalışmalar yaparak üretmeye devam etmiştir. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da Birliğimiz adına faaliyetlerimizi hızlandırdığımız, sektörümüze yenilikler kazandırdığımız bir yıl olmuştur.
Her yıl olduğu gibi bu yıl da beton santralleri, iş makineleri, kamyon ve çekiciler, transmikserler, pompalar, kalıp sistemleri, vinçler, çeşitli beton kimyasalları, otomasyon sistemleri, lastik ve akaryakıt ürünleri, sektörel makineler başta olmak üzere çok geniş bir ürün yelpazesini, beton,agrega üreticilerine ve inşaat yapımcılarına sunulmak üzere düzenlediğimiz Beton Ankara 2016 Fuarı’nı Ankara’da gerçekleştirdik. Ankara Sanayi Odası, Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası ve Türkiye Müteahhitler Birliği tarafından da desteklenen fuarımız, Ortadoğu başta olmak üzere Afrika ve Asya'dan çok sayıda profesyonel katılımcıyı ağırladı. Fuar etkinlikleri çerçevesinde, ilk gün Betonda Kalitenin Önemi Semineri ve Doç. Dr. Deniz Gökçe Ekonomi Semineri düzenlendi. Fuarın ikinci günü ise fuar katılımcısı firmaların seminerleri, Silindirle Sıkıştırılmış Beton Yollar ve Uygulamaları Semineri, Betonda Dayanıklılık, Standartlar ve Deneyleri Seminerleri Birliğimiz tarafından düzenlendi.
2015 yılında İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılan değişikliklerin kabulü ile 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu’nda da önemli değişiklikler oldu. Bu değişikliklerin en önemlilerinden biri sektörümüzü de yakından ilgilendiren belge zorunluluğu getirilen meslekler olmuştur. Kanuna göre; “Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından ulusal standardı ve yeterliliği yayımlanan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğlerin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda düzenlenen esaslara göre Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmayan kişiler çalıştırılamayacaktır.” Bu kanun uyarınca Birliğimiz bünyesinde, THBB Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi (THBB-MYM) kurulmuştur. 24 Mayıs 2016 tarihinde Betonarme Demircisi ve Betoncu ulusal yeterliliklerinde sınav ve belgelendirme yapmak üzere yetkilendirilen THBB-MYM, İstanbul’da Betoncu alanında ilk belgelendirme sınavını gerçekleştirmiştir.
Sektörün teknik donanım ve üretim kalitesi açısından gelişmesinin yanı sıra çevre kontrolü ve iş güvenliği açısından da ulusal ve uluslararası standartlara uygunluğunun yaygınlaşmasını hedefliyoruz. İlkini 2010 yılında düzenlediğimiz ve Avrupa’ya örnek olacak bir ilke imza atarak hazır beton sektöründe iş kazalarını önlemek, sektörde iş güvenliği açısından farkındalık yaratmak ve tesislerin yeterliliğini ölçmek amacıyla bu yıl Mavi Baret İş Güvenliği Yarışması’nın üçüncüsünü düzenledik. Denetimler sonucunda Mayıs ayında 10 hazır beton tesisine “Mavi Baret İş Güvenliği Ödülü” verdik.
Birliğimiz, betonun doğru ve yerinde kullanımını özendirmek, malzeme seçimi ve mimari üretim sürecinde yaşanılır çevreler ve estetik yapı örneklerini ödüllendirmek amacıyla dört yıl arayla Mimarlık Ödülleri düzenlemektedir. Türkiye’deki diğer birçok mimari ödülden farklı olarak, THBB 2016 Mimarlık Ödülleri, 3 aşamalı bir değerlendirme sürecine sahiptir. Bu yıl dördüncüsünü düzenlediğimiz yarışmaya 57 başvuru yapılmıştır. 1. aşamada 19 proje daha detaylı tartışmak üzere seçilirken 2. aşamada 6 yapı finalist olma hakkı kazanmıştır. Jüri üyeleri finalist yapıları teker teker gezip yerinde gözlemledikten sonra ödül Ocak ayında düzenlediğimiz bir törenle sahibini bulmuştur. Ön elemeyi geçen 19 proje ve finalist projelerin yer aldığı sergimiz ise Galeri Işık’ta 10 gün boyunca ziyaretçilerini ağırlamıştır.
Sektörümüzü yalnızca ulusal düzeyde değil uluslararası düzeyde de en iyi şekilde temsil etmek için çalıştığımızı her fırsatta dile getirmekteyiz. Bu yıl, 1991 yılından bu yana tam üyesi olduğumuz ve 2014 yılından bu yana da Başkanlık Komitesi’nde yer aldığımız, çok önemli bir organizasyon olan Avrupa Hazır Beton Birliğinin (ERMCO) Başkanı seçildim. 8 Eylül 2016 tarihinde Almanya’da gerçekleştirilen 24. ERMCO Yönetim Kurulu Toplantısı’nda, 70 delegenin oyları ve Fransa, Almanya ve Türkiye’den temsilcilerin oluşturduğu Başkanlık Divanı’nın kararıyla seçildiğim ERMCO’daki bu görevimizle birlikte Avrupa’daki gündemleri daha da yakın takip ederek son gelişmeleri ülkemize kazandıracağız ve sektörümüzün sorunlarını da Avrupa’daki kurumların gündemine getirip çözüm bulmaya çalışacağız. Böylece, Türkiye olarak Avrupa hazır beton sektörüne yön verirken ülkemiz hazır beton sanayisinin gelişimine de katkıda bulunacağız.
Sektörümüzdeki gelişmelerin takip edilmesi ve sektörümüzü etkileyecek gelişmelerin önceden fark edilerek gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak amacıyla “Hazır Beton Endeksi” hazırlanması için bu yıl üyelerimiz ile birlikte çalışmalarımızı başlattık. Bu endeks çalışması ile hem hazır beton sektöründeki gelişimi görmeyi hem de inşaat başta olmak üzere diğer ekonomik faaliyetlerdeki gelişmeleri izlemeyi hedefledik.
Hazır beton ve inşaat sektörleri Türkiye ekonomisi açısından çok önemlidir. Hazır beton sektörü, 800’den fazla girişimin faaliyet gösterdiği, 16 milyar Türk Lirasını bulan cirosu, 38 bini aşan istihdam hacmi ve yıllık 107 milyon metreküpü bulan üretimiyle inşaat sektörünün en temel koludur.
Hazır beton sektörünün gelişmesi için, yaptığımız çalışmalara bağlı olarak, hedeflerimizi de ortaya koyduk. 2016 dönemi için 2 farklı analiz gerçekleştirdik: firma başına ciro ve sektörün toplam cirosu. Bu yıl sonu itibari ile beklediğimiz firma başına net satış rakamı 23,4 milyon TL’dir. Sektörün önceki yıllardaki büyüme performansını sergileyebilmesi için her yıl üreticilerimizin satışlarını –iyimser senaryo altında- %17 artırmaları gerekmektedir. Ancak inşaat sektöründeki gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda yapılan simülasyonlar büyüme oranını aşağı çekmektedir. Buna göre beklentimiz 2016 senesinde hazır beton sektörünün 16,4 milyar TL’lik bir büyüklüğe ulaşmasıdır. 2016 yılı için sektörün ciro artış hızını %8 tahmin ediyoruz. Ancak 15 Temmuz sonrasındaki gelişmelerin, son çeyrekte daralan piyasa yapısının ve yine aynı dönemde kurda yaşanan dalgalanmanın hiç kuşkusuz öngördüğümüz büyüme oranları üzerinde etkisi olacaktır.
2016 Aralık ayında FED’in faiz artırımı kararı sonrasında, küresel piyasalar henüz yönünü bulabilmiş değildir. Trump ekonomisi, Çin’in beklenen büyüme performansı, AB’deki seçimlerin etkileri, Brexit’in sonuçları, FED’in kademeli faiz artırımına devam edecek olması gibi unsurların tamamı başta Türkiye olmak üzere gelişme yolundaki ülkelerin büyüme politikaları üzerinde etkili olacaktır. Türkiye ekonomisi açısından biliyoruz ki son çeyrekte daralan iç tüketim ile birlikte Türkiye’nin büyüme trendinde aşağı yönlü bir hareket oluşmuştur. Bu trendin dışında kalan istisnai sektörlerden biri inşaat sektörüdür. Konut kredilerinde yapılan faiz indirimi başta olmak üzere alınan bir takım tedbirlerin etkisi ile konut sektöründe kısmi bir genişleme ortaya çıkmıştır. Aralık ayından sonra konut sektöründeki bu trendin daha ne kadar devam edeceğini öngörmek oldukça zordur.
İnşaat sektörünün ve dolayısıyla hazır beton sektörünün büyüme performansı üzerinde etkili olacak olan bir diğer unsur “kamunun inşaat harcamaları”dır. 2016 yılının ilk üç çeyreğinde önemli bir artış göstermeyen bu harcamaların 2017 yılında hızlanmasını beklemekteyiz. Bu hareketlenmeye bağlı olarak hazır beton sektöründe de gelişme kendiliğinden ortaya çıkacaktır. Zira Başbakanımız tarafından açıklanan Orta Vadeli Plan rakamlarında kamu harcamalarındaki artışın sinyalleri verilmiştir. Türkiye’nin içeride ve dışarıda zor bir dönemden geçtiği şu dönemde, bütçe disiplininden aşırı taviz vermeksizin kamu harcamaları kanalı ile ekonomiyi desteklemesi gerekmektedir. Bu gelişmeler doğrultusunda, 2017 yılında sektörümüzde %10 ciro artış hızı bekliyoruz.