Yavuz IŞIK
THBB Yönetim Kurulu Başkanı
President
Değerli üyeler ve sektörümüzün değerli paydaşları, inşaatın en temel kolu olan hazır beton sektörünün temsilcisi olarak çalışmalarımızı yoğun bir şekilde sürdürüyoruz.
Yönetim Kurulu Toplantımızı 31 Ekim-1 Kasım 2024 tarihlerinde üyemiz Nas Beton’un davetiyle Hatay’da düzenledik. Hatay Valisi Sn. Mustafa Masatlı, Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Sn. Mehmet Öntürk, Hatay Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Sn. İsmail Ceylan ile Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sn. Hikmet Çinçin’i ziyaret ettik. Bu ziyaretlerimizde, hazır beton sektörünün dünyadaki ve Avrupa’daki konumu, Birliğimizin faaliyetleri ve öneminden bahsederek sektörümüzün bazı temel sorunlarını ele aldık. Antakya Ticaret ve Sanayi Odasının konuğu olarak The Museum Hotel Antakya’da “THBB Faaliyetleri, İnşaat Sektörü ve Ekonomiye Genel Bakış” başlıklı bir konuşma yaptım. Bu görüşmelerimizin ülkemiz ve sektörümüz için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Hatay Valisi Sn. Mustafa Masatlı, Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Sn. Mehmet Öntürk, Hatay Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü İsmail Ceylan ve Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sn. Hikmet Çinçin ve Üyemiz Nas Beton’a misafirperverlikleri için teşekkür ederiz.
Ekim ayında T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğünün daveti üzerine, yapı denetim sistemine ilişkin mevzuat ve uygulamada yaşanan sorunların tespiti için düzenlenen toplantıya katıldık. Yapı İşleri Genel Müdür Yardımcısı Sn. Dursun Duyar’ın başkanlığındaki toplantıda yapı denetim, laboratuvar, müteahhitlik sektörü paydaşları ile ilgili bazı oda ve sendika temsilcileri yer aldı. Toplantıda, hazır betonun en çok numune alınan ve denetlenen ürünlerden biri olduğuna dikkat çektik. THBB üyeliğinin ön şartı olan KGS belgesinden ve KGS belgeli hazır beton kullanımının öneminden bahsederek yapı denetim sisteminde hazır beton sektörünü etkileyen bazı sorunları dile getirdik.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürü olarak atanan Sn. Banu Aslan’a ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü olarak atanan Sn. Murat Oral’a hayırlı olsun ziyaretlerinde bulunduk. Ziyaretlerimizde Birliğimizin faaliyetlerinden bahsederek THBB Kalite Güvence Sisteminin sektörümüz için önemini vurguladım.
Birliğimizin de katkılarıyla hazırlanan Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) 2023 yılı İstatistik Raporu yayımlandı. Bu çalışmada Avrupa başta olmak üzere, ABD, Güney Amerika ve Japonya’daki hazır beton sektörüyle ilgili kapsamlı veriler yer alıyor. ERMCO 2023 yılı verilerine göre Avrupa Birliği üyesi bütün ülkelerin toplam üretim miktarı 239 milyon metreküpken Türkiye tek başına 115 milyon metreküp beton üretmektedir. Bu üretim miktarıyla, AB ülkeleri arasında lider ülke konumumuzu sürdürüyoruz.
Düşük Karbonlu Beton Rehberi hazırlayarak sektörümüzle paylaştık. Düşük karbonlu beton, geleneksel betona kıyasla karbon ayak izi azaltılmış betondur. Betonun karbon ayak izini azaltmak, betonun yaşam döngüsünün her yönünü dikkate alan bütünsel bir yaklaşım gerektirmektedir. Sürdürülebilirlik odaklı inşaat yöntemlerini uygulamak isteyen herkesi rehberimizi incelemeye davet ediyoruz.
Meslek içi eğitimlerimizi ve mesleki yeterlilik sınavlarımızı yoğun bir şekilde sürdürüyoruz. Eylül ayında silobas araç üzerinde uygulamalı ve teorik olarak yapılan Güvenli Sürüş Eğitimimizi ÇİMSA Çimento’nun Afyon fabrikasında düzenledik. THBB MYM olarak Beton Pompa Operatörü Mesleki Yeterlilik Sınavlarımızı eylül ve ekim aylarında AKÇANSA’nın Çorlu tesisinde, ÇİMBETON’un İzmir Işıkkent tesisinde, NUH BETON’un İstanbul Büyükbakkalköy ve Kocaeli İzmit tesislerinde; Beton Santral Operatörü Mesleki Yeterlilik Sınavlarımızı ise BATIBETON’un İzmir Bornova ve Manisa Turgutlu tesislerinde, İSTON BETON’un İstanbul Tuzla tesisinde,ONUR BETON’un İstanbul Eyüp tesisinde, VOTORANTİM BETON’un Ankara Etimesgut tesisinde, ÇİMBETON’un İstanbul Kıraç tesisinde,VOTORANTİM’in Ankara Güvercinlik tesisinde yaptık. İş güvenliğine uyumlu, nitelikli ve sorunsuz çalışma koşulları gereği personelinizin Beton Pompa Operatörlüğü ve Beton Santral Operatörlüğü Mesleki Yeterlilik Belgesi alması için THBB MYM’ye başvurularını bekliyoruz.
Eylül ayında yapılan telekonferans yöntemiyle yapılan Beton Avrupa (Concrete Europe) Yönetim Kurulu toplantısına, Brüksel’de yapılan Üyesi ve Bölgesel Sistem Operatörü olduğumuz Beton Sürdürülebilirlik Konseyinin (The Concrete Sustainability Council) Genel Kurulu, Bölgesel Sistem Operatörleri ve Belgelendirme Kuruluşları toplantılarına; ekim ayında Brüksel’de yapılan Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) Teknik Komite toplantısı ile Sürdürülebilirlik Komitesi ve Döngüsel Ekonomi Çalışma Grubu toplantısına ve Avrupa Beton Kaplamaları Birliğinin (EUPAVE) Yönetim Kurulu ve Teknik ve Tanıtım Komitesi toplantıları katılarak ülkemizi ve sektörümüzü etkileyen gelişmeleri takip ettik.
Geçtiğimiz aylardaki çalışmalarımızı özetledikten sonra ekonomik değerlendirmelerimi paylaşmak istiyorum. Son açıklanan veriler, reel sektörde bir daralmanın gerçekleştiğini ancak tüketim ve beklenti kanadında henüz istenilen noktada olmadığımızı ortaya koymuştur. Sanayi Üretim Endeksi eylül ayında yıllık bazda %2,4 düşmüştür. Son 4 aydır sanayi üretimi geçen yıla kıyasla negatif tarafta devam etmektedir. Sanayinin alt sektörlerinde, 13 grubun 11’inde yıllık bazda daralma yaşandığını, bunun sanayideki sorunun sektörel olmadığını ve genele yayıldığını göstermektedir.
İstihdam piyasasına ilişkin genel yapıyı gösteren atıl iş gücü oranı pandemi döneminden bu yana en yüksek düzeylerde gezinmeye devam etmektedir.
Tüketim perspektifinden baktığımızda, henüz arzu edilen yavaşlamanın gerçekleşmediğini anlıyoruz. Perakende satış hacminde devam eden bir ivme söz konusudur, bu da enflasyonun düşüşünü talebin desteklemediği göstermektedir.
Piyasa oyuncularının beklentileri de bu durumu teyit eder durumdadır. Reel sektör ve hane halkı enflasyon beklentileri, sırasıyla, %50 ve %65 civarlarında gezinmektedir ki bu durum Merkez Bankasının hedeflerinin oldukça uzağında olduğumuz anlamına gelmektedir.
İnşaat tarafında ise son 2 aydır farklı bir durum söz konusudur. Yılın son çeyreğine girerken gelen veriler, uzun süre durgun giden konut piyasasında bir hareketliliğin yaşanmaya başlandığı şeklinde yorumlanmaktadır. Zira eylül ayındaki konut satış rakamlarına baktığımızda, toplam satışların yüzde 37 ile son 28 ayın en hızlı artışını kaydettiği, satışların ise aylık bazda aralık 2022’den sonraki en yüksek düzeyine çıktığı görülmektedir. Konut satış adedi 2022 başından bu yana ilk kez peş peşe 3 ay artış gösterirken ipotekli satışlar 15 bin 825 adet ile son 16 ayın en yüksek düzeyinde gerçekleşmiştir. İlk el satışlar 44.858 adet ile son 9 ayın en yüksek düzeyine ulaşırken ikinci el satışlar 960.091 adet ile son 21 ayın en yüksek düzeyine ulaşmıştır.
Ekim ayındaki konut satış rakamları da hareketliliğin devam ettiğini teyit etmektedir. Bu hareketliliğin nedenine baktığımızda karşımıza görece düşük kalan konut fiyatları çıkmaktadır. Merkez Bankası tarafından açıklanan eylül verilerine göre konut fiyatları ülke genelinde yüzde 27,4 artış göstermiş ancak reel olarak %14,7 oranında gerilemiştir. Bu, haziran 2020’den bu yana konut fiyatlarında görülen en düşük artış hızı olmuştur. Son 15 ayın 12’sinde konut fiyatları, aylık enflasyonun altında artış kaydetmiştir. Bu durum yılın son çeyreğinde konuta olan talebi artırmıştır.
2025 yılında beklenen faiz indirimi sonrasında konuta olan talebin artacağını ve konut fiyatlarının yeniden yükselişe geçireceğini düşünen tüketiciler, talebini öne çekerek harekete geçmiş gibi görünmektedir.